1. De Europese vliegtaks doet de gemoederen hoog oplaaien. Na China heeft nu ook India haar medewerking opgeschort. Als Europa zichzelf een belasting wil opleggen dan moet Europa dat weten, maar de vliegtaks treft ook vluchten buiten het Europese luchtruim en daartegen protesteren China en India. Dit lijkt vreemd. China en India zijn veel kwetsbaarder voor klimaatverandering dan Europa. Ze moeten klimaatbeleid omarmen niet afwijzen. Het recht op zelfbepaling is hen ogenschijnlijk liever dan een stabiel klimaat.

    Er zijn echter andere problemen met de vliegtaks. De vliegtaks is er snel doorgedrukt op een golf van negatieve publiciteit in 2007 over de snel groeiende emissie van koolstofdioxide door de luchtvaart. De details tonen de haast van de besluitvoering.

    Het doel van een koolstofbelasting zoals de vliegtaks is het beperken van de uitstoot van broeikasgassen. De uitstoot van koolstofdioxide is recht evenredig met het verbruik van kerosine. Luchtvaartmaatschappijen doen er alles aan om hun energieverbruik zo klein mogelijk te houden want dat is een van de grootste kostenposten in hun bedrijf. Het energiegebruik per passagier en kilometer daalt met ongeveer 2.5% per jaar. Deze trend houdt al tientallen jaren aan. Dezelfde trend zal zich voortzetten met of zonder  vliegtaks.

    De vliegtaks maakt vliegen een klein beetje duurder. Meer mensen zullen de auto, trein of boot nemen. Omdat het energiegebruik tijdens het opstijgen en landen zo groot is, maakt een vliegtaks lange vluchten goedkoper ten opzichte van korte vluchten. Een deel van de uitstootbeperking wordt zo te niet gedaan.

    De vliegtaks wordt alleen geheven op vluchten binnen, in en uit de EU.  De route New York-Dubai-Johannesburg wordt dus aantrekkelijker, ondanks de grotere uitstoot, dan de route New York-Amsterdam-Johannesburg.

    De vliegtaks treft de luchtvaart en passagiers, maar die hebben vat op slechts een deel van het energiegebruik. Air control betaalt geen vliegtaks, maar air control bepaalt wel hoe lang een vliegtuig rondcirkelt voordat het landt. Op grote en drukke vliegvelden is het gebruikelijk dat vliegtuigen gas geven om snel mogelijk te landen. Zwaartekracht is afdoende als air control goed plant, maar de vliegtaks prikkelt air control niet om dat te doen.

    Vliegroutes in Europe zijn onnodig lang door een versnippering van air control en militaire beperking op het luchtruim die stammen uit de tijd van de Koude Oorlog. Luchtvaartmaatschappijen en hun passagiers zouden graag kortere routes vliegen en zo geld, tijd en emissies besparen, maar de vliegtaks heeft geen effect op waar wel en niet gevlogen mag worden.

    Het ontwerp van de vliegtaks is dus niet optimaal. De bovengenoemde problemen hadden vermeden kunnen worden als de Europese Kommissie zich meer tijd had gegund om dit nieuwe beleid door te denken.

    De beleidsmakers in Peking en Delhi zijn niet dom en hebben de ware aard van de vliegtaks allang doorgrond. De positieve effecten voor het klimaat zijn miniem, maar de Europese vliegtaks heeft wel grensoverschrijdende effecten op de luchtvaart buiten Europa.

    De Europese Kommissie heeft meer tijd en energie besteed aan een ander aspect dan uitstootbeperking. De Kommissie heeft helaas de verkeerde keuzes gemaakt onder druk van een deel van de luchtvaartlobby.

    De vliegtaks is eigenlijk helemaal geen belasting. Voor de passagiers voelt het als een belasting en daarom wordt het zo het genoemd in de krant. De vliegtaks is echter geen taks maar een verhandelbaar emissierecht. Een emissierecht is een licentie voor de uitstoot van een ton koolstofdioxide. Deze emissierechten zijn in het bezit van luchtvaartmaatschappijen en kunnen vrij verkocht en gekocht worden. De aankoopprijs wordt doorberekend aan de passagiers.
    Vorig jaar hadden de luchtvaartmaatschappijen nog geen emissierechten, en dit jaar hebben ze die wel. Hoe kan dat? Wel, de overheid heeft de emissierechten geschapen en cadeau gedaan aan de luchtvaart. Dat is op zich vreemd. De atmosfeer is het gemeenschappelijk eigendom van de mensheid. De overheid heeft ons deels onteigend en Sinterklaas gespeeld met wat niet van haar is. De waarde van deze cadeaus loopt in de miljarden euro per jaar.

    En deze Sinterklaas was niet echt eerlijk met het uitdelen van cadeaus. Luchtvaartmaatschappijen die veel uitstootten in 2005 hebben veel emissierechten gekregen. Luchtvaartmaatschappijen die hun uitstoot al beperkt hadden voor 2005 worden dus bestraft. Snel groeiende luchtvaartmaatschappijen worden ook bestraft. Dit is niet willekeurig. Nieuwe maatschappijen zoals RyanAir groeien veel sneller dan de oude staatsbedrijven zoals Air France en Lufthansa. Ze vliegen met nieuwere toestellen en meer passagiers op minder drukke vliegvelden. De koolstofuitstoot per passagier en kilometer van easyJet ligt 35% onder dat van British Airways.

    De ambtenaren in Brussel hebben de oude staatsbedrijven met goede overheidsconnecties voorgetrokken en de meeste emissierechten toebedeeld. Nieuwere luchtvaartmaatschappijen zijn uitgenodigd de oude kolossen uit te kopen.

    De vliegtaks is zo verworden tot staatssteun voor bepaalde bedrijven. De vliegtaks verstoort internationale relaties met de opkomende landen die juist nu zo belangrijk zijn voor de Europese economie. Dat zou het misschien waard geweest zijn als de vliegtaks een groot effect gehad zou hebben op de uitstoot van koolstofdioxide, maar het effect op emissies is minimaal.

    Een aangepaste versie verscheen in het NRC van 2 April 2012
    Posted by
    0

    Add a comment


  2. De klimaatonderhandelingen moeten radicaal hervormd worden. Dat is niet gebeurd tijdens de klimaatconferentie in Bonn. Het belangrijkste onderwerp voor de onderhandelaars was de agenda van de volgende conferentie, en wie de voorzitter zal zijn. Er wordt gepraat over gepraat.

    Het VN Raamverdrag over Klimaatverandering is nu 20 jaar oud. Het was aanvankelijk een groot succes. Zelden is een VN verdrag zo snel door zo veel landen aangenomen. Dat is niet zo verwonderlijk, want het Raamverdrag behelst weinig meer dan een belofte om te onderhandelen.
    En onderhandelt is er de afgelopen 20 jaar. Hoewel het Raamverdrag een jaarlijkse klimaatconferentie instelde, werden er in 2011 maar liefst vier conferenties georganiseerd en nog 97 andere officiele bijeenkomsten in het kader van de klimaatonderhandelingen. Het hele circus was weer bij elkaar in Bonn van 14 tot 25 Mei. Vele landen hebben ambtenaren in dienst die weinig anders doen dan vergaderen over klimaatbeleid.

    Ondanks de onderhandelwoede is er weinig bereikt. Kyoto was het hoogtepunt met afspraken over emissiedoelstellingen voor een beperkt aantal landen. Sommige landen, zoals de VS, hebben het Kyoto Protocol nooit geaccepteerd. Andere landen, zoals Canada, zijn weggelopen zodra de doelstelling bindend werd. Alleen Europa en Japan houden zich aan de afspraken die in Kyoto gemaakt zijn, en voornamelijk omdat de economie (en daarmee de uitstoot) zo langzaam gegroeid is.
    Internationale klimaatonderhandelingen zijn moeilijk. De hele wereld profiteert van de Nederlandse uitstootbeperking, maar alleen Nederland draagt de kosten. Nederlandse emissies hebben een minieme invloed op het klimaat. Het is in ons zelfbelang om weinig tot niets te doen voor het klimaat. Laat anderen het probleem maar oplossen. Nederland wil natuurlijk wel wat doen als verplichting jegens de internationale gemeenschap, maar andere landen staan ook niet echt te trappelen om hun uitstoot te beperken.

    Als ieder land zo redeneert dan wordt het klimaatprobleem dus nooit opgelost. De ervaring van de afgelopen 20 jaar leert dat veel landen inderdaad zo denken.

    De voorzitster heeft de conferentie in Bonn geopend met een oproep tot bindende afspraken voor verregaande uitstootbeperking. Elke conferentie in de laatste 20 jaar is zo geopend, en het heeft tot niets geleid.

    Bijna niets. Het klimaatcircus heeft veel bereikt voor de deelnemers: een vaste baan, promotiekansen, wereldreizen, eindeloos gepraat, en stapels notas. Er zijn zelfs mooie huwelijken uit voortgekomen.

    Maar als het klimaatprobleem opgelost moet worden, dan is een andere aanpak nodig. Voetbalcoaches staan meestal op straat voordat ze de kans krijgen 20 keer op rij te verliezen. Klimaatonderhandelaars hebben 20 seizoenen op rij verloren, maar gaan ongestoord in het oude stramien verder.

    De nieuwe aanpak moet ervan uitgaan dat ieder land doet wat het wil. Als China geen klimaatbeleid wil, dan wil China geen klimaatbeleid. We sturen geen kanonnenboten de Gele Rivier op als ze niet mee willen doen. China is echter doodsbang voor het mogelijke uitdrogen van het Tibetaanse Plateau en daarmee het opdrogen van de grote rivieren. De Chinese leiders zijn ervan overtuigd dat uitstootbeperking in het eigenbelang van China is. Ze willen dat niet in een internationaal verdrag vastleggen, maar ze willen het wel.

    Opiniepeilingen en verkiezingsuitslagen laten zien dat de meerderheid der mensen in democratische landen er net zo over denken. We willen geen opwarmende aarde nalaten aan onze kleinkinderen.
    De meerderheid ondersteunt klimaatbeleid ook als andere landen niets doen. Voorzichtigheid is echter geboden. Als Nederland een streng klimaatbeleid zou voeren, maar Belgie en Duitsland niet, dan verdwijnt de Nederlandse industrie als sneeuw voor de zon over de grens. Het klimaatbeleid in Nieuw Zeeland doet er echter voor Nederland niet toe.

    Nationaal klimaatbeleid moet dus afgestemd worden op het beleid van de belangrijkste handelspartners. Handelsclubs zoals de EU, NAFTA, MerCoSur en ASEAN moeten het voortouw nemen. In plaats van VN onderhandelingen over bindende afspraken, zouden er regionale dialogen moeten zijn over het afstemmen van beleid. Het VN Raamverdrag heeft uitstootgegevens gestandariseerd, wat zulke discussies vergemakkelijkt.

    Dat zou aangevuld moeten worden met afspraken tussen de dominante landen in bepaalde sectoren. De autoindustrie wordt bepaald door bedrijven uit 9 landen. Als die rond de tafel gaan zitten dan kan er veel sneller iets bereikt worden dan wanneer alle landen meepraten in de VN.

    De kosten van uitstootbeperking lopen sterk uiteen. Het is duur in landen waar er zuinig met energie wordt omgesprongen, en goedkoop waar energie verkwist wordt. De landen die het meest geinteresseerd zijn in uitstootbeperking zijn vaak de landen waar dit het duurst is. Er moet dus een mogelijkheid zijn voor een land om te investeren in uitstootbeperking in een ander land. Die mogelijkheid is geschapen met de flexibiliteitsinstrumenten van het Kyoto Protocol. In tegenstelling tot de doelstellingen verjaart dit deel van het Kyoto Protocol niet.

    De belangrijkste elementen van een realistisch internationaal klimaatbeleid zijn er dus al: standaard data, international flexibiliteitsinstrumenten, en politieke wil.

    Het lijkt mij dus hoog tijd om de VN klimaatonderhandelingen terug te brengen naar het niveau dat 20 jaar geleden voorzien was: een keer per jaar een kleine bijeenkomst. De besprekingen die er werkelijk toe doen kunnen beter op kleinere schaal in andere gremia voortgezet worden. Dat tast de arbeidszekerheid van de professionele klimaatonderhandelaar aan, maar het kan het klimaatprobleem oplossen.

    Een aangepaste versie verscheen in het NRC van 25 Mei.
    Posted by
    0

    Add a comment


  3. In the olden days, governments justified themselves as executing the word of God. Nowadays, governments claim to follow best scientific evidence. And just like way back when governments played hard and lose with the bible, governments now happily ignore inconvenient truths and embrace obscure theories if expedient. Mark Henderson calls for a more technocratic government.

    The Geek Manifesto starts with a plea for rationalism, evidence, rigorous thinking, self-critique. It rails against quackery and pseudo-science. I share this sentiment. Like the author, I relish correcting nonsense. Here is an example.

    The author claims that a 1995 media scare about the pill led to 10,000 additional abortions. The number of abortions increased by 14,000 between 1995 and 1996. Such variations are not unheard of. It would be easier to argue that 1995 was unusually low than that 1996 was untypically high.


    Being an economist, I skipped to the chapter on Geekonomics – only to wonder whether the author had actually read his first chapter. The economics chapter is riddled with elementary errors, confusing net with gross job creation, and turnover with profit.

    The chapter on economics is not at all about economics. It is about the public research budget. The standard reaction to austerity of any group that depends on public support is to argue that they are special and should be exempted. Research is not different from any other public investment. There is no reason why it should be off limits. In fact, all evidence has that, as soon as you put part of the budget out of austerity’s reach, waste starts to accumulate faster.

    Research is an investment with high maintenance. Research is unpredictable. So a wise research funder lets a thousand flowers bloom, culls the flowers that are not so pretty, and plants a thousand new ones. It would be rather silly to let the prettiest flowers wilt. But if you continue to cull the not-so-pretty flowers and postpone the planting of new flowers, a lot of money can be saved – without much impact on research outputs or prospects. As the British research councils fund a lot of low quality research, savings can be made without hurting anybody but a few subsidy junkies.
    There is no evidence that relates public spending on research to economic growth. None. Economic growth requires a highly educated work force. A highly educated work force requires excellent universities. Excellent universities can only attract top professors if they promise them lots of time to pursue their own research interests. But the causation is from education to growth and public research, not from publicly funded research to growth.

    In fact, the size of the higher education system and the competition between universities for top talent is such that there is an oversupply of blue skies research. Many professors are too dumb for a break through. They are perfectly adequate teachers and well capable of making small contributions to knowledge. If you would stop treating them like the geniuses they are not and would be able to direct their research effort, progress would accelerate.

    If you want more scientific breakthroughs, then a quick look at the history of science will give you the answer. Basically all major discoveries were made by white men. That is, the majority of geniuses never make it to university. If you can get the rest of humankind to contribute in equal measure, you will get more breakthroughs.

    There are three questions in policy analysis. What if, so what, and what to do? Science is comfortable with what if questions. What would happen if do, or do not, implement this particular policy? Some disciplines routinely investigate the so what question. Who likes the consequences, who does not, and who is indifferent? Most disciplines, however, are very uncomfortable with this question. Science cannot answer the what to do question. Science can lay out the options and the consequences. Science can sort through the logical implications of a choice. But science cannot choose.

    Mark Henderson rails against chiropractice and homeopathy. The UK government wastes tens of millions of pounds each year on these otherwise mostly innocent forms of modern-day medical quackery. This is a peculiar target. The government wastes hundreds of millions, billions, and tens of billions of pound in other policy areas. Why focus on the small waste?

    Henderson also argues that, if there were geeks in politics, waste would be minimized and bad science weeded out. The most prominent geek in European politics is Angela Merkel, who once was a professor of physical chemistry. Her blank refusal to listen to the accumulated results of centuries worth of research has turned what two years ago was a minor economic problem into an existential crisis for the Euro and the EU. Merkel is an impressive politician, but she uses her formidable brain to maximise power, rather than to maximise welfare.
    Posted by
    0

    Add a comment

Blog roll
Blog roll
Translate
Translate
Blog Archive
Blog Archive
About Me
About Me
Subscribe
Subscribe
Loading
Dynamic Views theme. Powered by Blogger. Report Abuse.